Płomień świecy

„Tak więc kontemplując płomień, wracamy do marzeń odwiecznych i najpierwotniejszych”*.

Gdy na przełomie października i listopada w powietrzu unosi się zapach palonych świec, trudno uciec od nostalgii i wspomnień. W ten nastrój i te dni fantastycznie wpasowuje się poetycki język, jakim napisany jest esej Gastona Bachelarda – esej o świecy i marzeniu, jakie powstaje w kontakcie z pojedynczym płomieniem. Bachelard próbuje uchwycić w nim to, co nieuchwytywalne: dialektykę płomienia, który jednocześnie jest stawaniem się i jednością; sens poetyckich metafor, rodzących się w rozpłomienionej świecą wyobraźni; samotność marzyciela ulotnego światłocienia; wreszcie – wzlot ku transcendencji, nadający znaczenie marzeniu zrodzonemu z płomienia.

W ujęciu Bachelarda płomień świecy przestaje być przedmiotem percepcji i staje się przedmiotem filozoficznym.

„Płomień wzywa do widzenia rzeczy po raz pierwszy: mamy o nim tysiące wspomnień, marząc o nim, ogarniamy całą osobowość pradawnej pamięci, a jednak marzymy o nim jak wszyscy, wspominamy, jak wspominają wszyscy – toteż, zgodnie z jednym z najbardziej niewzruszonych praw marzenia przed płomieniem, marzyciel żyje w przeszłości nie będącej już jedynie jego przeszłością, żyje w przeszłości pierwszych ogni świata”*.

* Cytaty z książki: Gaston Bachelard: Płomień świecy. Tłum. Julian Rogoziński. Wydawnictwo słowo/ obraz terytoria. Gdańsk 1996.